Poniżej znajduje się tłumaczenie streszczenia książki Ellen J. Langer "The Power of Mindful Learning". Można się zgadzać z tym co pisze, albo nie, ale na pewno jest to inspirująca książka. Słowo "mindful" zostało przetłumaczone jako "świadomy" czegoś, czasami przez innych jest tłumaczone jako "uważny" w bardzo szerokim znaczeniu, co ma swoje plusy w rozumieniu całości idei "świadomego bądź uważnego uczenia się".
The Power of Mindful Learning
Ellen J. Langer
Rozdział pierwszy – Kiedy
praktyka nie czyni mistrza
Streszczenie: Scott Allen
Jeden z poglądów przenikających
edukację jest taki, że w celu nauczenia się jakiejś umiejętności musimy ćwiczyć,
aż do momentu, kiedy czynność będziemy wykonywać bez udziału myśli. Odtwarzanie
czynności raz po raz, tak, że stanie się ona drugą naturą może prowadzić do
bezmyślności lub bezmyślnej interakcji z umiejętnością lub pojęciem.
Bezmyślność jest przeszkodą w odkrywaniu. Odkrywanie często następuje z powodu rozbieżności
„podstaw”.
Nauczanie w sposób warunkowy
pozwala uczniowi rozpoznać, że mogą istnieć różnorodne sytuacje, które wymagają
różnorodnych odpowiedzi. Nauczyciele często eliminują czynniki, które
oddaliłyby uczniów od „właściwej” odpowiedzi. Uczymy się, że wydarzenia
następują w przewidywalny sposób i tracimy z oczu niektóre z czynników
składających się na wynik. Na przykład, studenci fizyki instruowani aby
zaniedbywać tarcie w większości sytuacji, z którymi mają do czynienia. To
powoduje rozbieżność pomiędzy rzeczywistymi i teoretycznymi wynikami oraz może pogorszyć
zdolność uczniów do zauważania różnic.
Badania
pokazały, że informacje przedstawiane warunkowo w przeciwieństwie do
przedstawianych definitywnie podnoszą kreatywność uczniów. W studiach
przeprowadzonych przez Alison Piper, grupom studentów przekazano informacje o
przedmiotach w formie warunkowej i bezwarunkowej. Studenci, którzy otrzymali
informacje warunkowe mieli skłonność do bycia bardziej kreatywnymi niż
studenci, którzy mieli informacje zaprezentowane w formie bezwarunkowej.
Standardowe
podejście do nauczania nowych umiejętności polega albo na wykładaniu ich
uczniom, albo na użyciu bezpośredniego doświadczenia, aby nauczać. Ellen Langer
proponuje trzecie podejście, które nazywa „sideways learning”. Podejście to
wymaga utrzymania świadomości, która charakteryzuje się otwartością na nowości,
czujność na różnice, uwrażliwienie na różne konteksty, świadomość wielorakich
punktów widzenia i orientację w teraźniejszości. Standardowe podejście wymaga rozkładania
zadania na mniejsze części które mogą stłumić nowości i czujność na różnice.
Siedeways learning czyni możliwym utworzenie nieograniczonych kategorii i
różnic. Różnice są charakterystyczne dla świadomości.
Langer
pyta i odpowiada na pytanie „Czy tekst może uczyć świadomie?”. Daje ona
przykład mało znanego kodu podatkowego i zdolność studentów do zastosowania
tego kodu w różnych sytuacjach. Studenci, którzy czytali dział kodu podatkowego
w jego oryginalnym języku mieli więcej trudności w dostosowaniu go do sytuacji,
które nie były wyszczególnione w tym kodzie. Grupa studentów która studiowała
kod nieznacznie zmieniony wyrażeniami „być może” i „możliwie” zamiast „jest”
odnosiła więcej sukcesów w stosowaniu tego kodu.
W tym
rozdziale Langer dowodzi słuszności świadomego uczenia się przez otwarcie
naszych umysłów na wielorakie możliwości. Sugeruje, że kreatywność jest
dławiona, kiedy informacje są przedstawiane w sposób bezwarunkowy.
Rozdział
drugi – Kreatywna odmiana
Streszczenie:
Karen Connaghan
Rozdział
zaczyna się opowieścią o ojcu, który próbuje „uczyć” swego syna. Ojciec jest
rozczarowany, kiedy syn „nie uczy się” tego, czego ojciec próbuje go „nauczyć”.
Ojciec decyduje się wysłać chłopca do sławnego nauczyciela. Kiedy chłopiec
powraca, ojciec pyta, czego się nauczył a chłopiec odpowiada, że nauczył się
języka psów. Ojciec jest zły i wysyła go do innego nauczyciela. W sumie ojciec
wysyła syna do trzech różnych nauczycieli i za każdym razem, gdy chłopiec
powraca do domu, ojciec jest rozczarowany tym, że się nie „nauczył”.
Interesujące jest, że chłopiec właściwie nauczył się wielu rzeczy, tylko nie
tego czego chciał ojciec. W końcu umiejętności których się chłopiec nauczył
stały się bezcenne dla niego w życiu.
Autorka
wskazuje, że wiele razy każe nam się „uważać”. Nauczyciel mówi to zwykle do
ucznia. Jednakże nie chodzi tutaj o to, że nie uważamy, a o to, że coś innego
przyciąga naszą uwagę. To coś innego może prowadzić do lepszych pomysłów. Czyli
rozpraszanie naszej uwagi oznacza przyciąganie jej przez coś innego, niż się
spodziewamy. Chłopiec w naszej bajce zwracał uwagę na inne rzeczy niż chciał
jego ojciec. Kiedy patrzymy na to w tym świetle (rozpraszanie uwagi jest
przyciąganiem jej przez coś innego), powstają pytania, którym się trzeba
przyjrzeć. Co przyciąga naszą uwagę, czego możemy się z tego nauczyć, czy
możemy użyć tego przyciągania do pobudzenia przyciągania uwagi do czegoś czym
się chcemy zająć?
Jest wiele
przykładów kiedy nasze uważanie nie jest w ogóle problemem. Te chwile są zwykle
przypadkami kiedy musimy się dopasować się do wielu czynności: znalezienia
numeru telefonu, grania w gry komputerowe, wybranie stroju. W czasie wszystkich
tych zadań musimy rozważyć wiele zadań (jaka jest pogoda, czy ubrania są
wyprasowane, czy mam jakieś spotkanie). Autorka sugeruje, że ponieważ osiągamy
sukcesu w uważaniu przez większość dnia, powinniśmy się przyjrzeć chwilom kiedy
uważanie staje się trudniejsze. Założenie jest takie, że brak uwagi jest czymś
innym niż brak zdolności umysłowych lub dojrzałości osoby.
Kiedy
pytamy nauczycieli szkół wyższych co mają na myśli mówiąc uważanie mówią, że uważanie
przypomina im utrzymywanie obrazu nieruchomo w umyśle, raczej niż zmienianie
obrazu. Kiedy badamy chwile w których uważamy bez wysiłku, odkrywamy, że
właśnie zmiana nam w tym pomaga. Równie interesujące jest, że „utrzymywanie
obrazu nieruchomo w umyśle” jest również tym, co studenci rozumieją przez
uważanie.
Zmienianie
obrazu pomaga nam w zwracaniu uwagi na niego przez jakiś czas. To znaczy, że
studenci którzy mają trudności w tym obszarze mogą próbować „utrzymywać obraz
nieruchomo w umyśle”. Dominującą strategią wśród studentów i dorosłych w celu
uważania zdaje się być jakiś wysiłek w kierunku skupienia uwagi na jednej
rzeczy. Przyglądając się chwilom kiedy nie widzimy problemów z uważaniem
odkrywamy, że w czasie zabawy ludzie nie mają trudności z uważaniem. Nowości
pomagają nam zauważyć różne rzeczy. Zmiany prowadzą nas do zauważenia nowości.
„Pomysł, że uważanie oznacza działanie jak nieruchomy aparat jest tak
zakorzeniony w nas, że kiedy my odnosimy sukcesy uważając zwykle mimowolnie
zmieniamy kontekst lub znajdujemy nowe cechy w naszym przedmiocie.”
Pogląd
autorki świadomego uczenia się nie jest wyjątkowy ale prawdopodobnie nowy dla
wielu uczących. Patrząc na rzeczy na różne sposoby jest byciem świadomym: to
zmienia obraz rzeczy. Więc być może to o co powinniśmy prosić uczniów to aby
„byli świadomi” a nie „uważali”. To o co powinniśmy prosić uczniów to zmieniać
sposoby widzenia tego czego się uczą i patrzenia na rzeczy z różnych
perspektyw. Nie tylko będzie to przynosiło rezultaty w skuteczniejszej nauce,
lecz również będzie wymagało mniej wysiłku i będzie mniej frustrujące. W
podobny sposób wykonujemy zadania takie jak ubieranie się lub odnajdywanie
numeru telefonu. Jesteśmy świadomi i dostrojeni do wielu zmian w czasie tego
procesu.
Jak można
zwiększyć zmienność pojęć do nauczenia się. Używając gier, różnych perspektyw w
odniesieniu do bodźców, uczyć dzieci szukania nowości w danych sytuacjach
(historyjkach, mapach, rysunkach). „Ta zdolność umożliwia im bycie stosunkowo
niezależnymi od innych ludzi i ich warunków psychicznych. Jeżeli nowość (i
zainteresowanie) jest w umyśle uczestnika, nie ma znaczenia, że nauczyciel
prezentuje te same stare rzeczy lub każe nam siedzieć i skupiać się w ustalony
sposób.
ADHD może
być bardziej wyuczonym zachowaniem niż genetycznym. Autorka sugeruje, że
pacjenci z ADHD mogą nauczyć się zachowania od swoich rodziców. Lekarstwa nie
rozwiązują problemu, tylko leczą objawy i z pewnością nie czynią z pacjentów
lepszych uczniów. Langer zaleca zmianę kontekstu w którym przedstawiamy nasze
informacje. „Nadaktywność może być ukrytym wysiłkiem dziecka do stworzenia
czegoś nowego.” Czy nadaktywność jest naprawdę nieumiejętnością dziecka do
skupienia się na poszczególnych zadaniach, które przewidział nauczyciel?
Uczniowie z ADHD mogą potrzebować pomocy w znajdowaniu sposobu uważania. Jako
nauczyciele możemy dawać instrukcje do zmieniania celu uwagi – to prowadzi do
poprawy zdolności uważania na przedmiot i pamiętania co było nauczane.
Tworzenie
nowości lub różnic w czynności uczenia się pomoże uczniom lepiej się uczyć.
Rozdział
trzeci – Mit opóźnionej gratyfikacji
Streszczenie:
Karen Elinch
Ten
rozdział bada opóźnioną gratyfikację, która przenika nasz system edukacji.
Jeśli
przeżyjemy te kursy, dostaniemy stopień magistra i wtedy mamy lepsze życie ….
KONTRA … Jeśli podejdziemy do tych kursów z świadomością, będziemy się cieszyć
każdym dniem naszej nauki i będziemy mieli lepsze życie, tak, że nie będziemy się
ostatecznie troszczyć o stopień
magistra. [przypis: to moja osobista interpretacja (osoby streszczającej), nie
autorki.]
Notatki
Ellen Langer:
Dlaczego
myślimy o nauce i edukacji jako o pracy?
Praca
sugeruje nacisk, terminy, możliwość porażki, harówkę.
Gra jest
drugą stroną monety: mobilizująca, zabawna, relaksująca.
Kiedy nagroda
przeważa pracę, prawdziwa nauka nie zachodzi. Kiedy praca jest nagrodą (a
późniejsza nagroda wydaje się być niewielka), następuje prawdziwa nauka.
Zmiana gry
w pracę jest również niebezpieczna. Trzeba być ostrożnym aby nie pomieszać tych
dwóch pojęć a taki sposób, który zniszczy obydwa. Niektóre rzeczy, które
początkowo wydają się zabawą (zakładanie ogrodu) mogą łatwo dać się odczuć jako
praca (pielenie).
Świetna
historyjka o dzieciach, które przychodziły się bawić pod oknem pisarza. Pisarz
płacił im za to aby bawiły się gdzie indziej. W końcu przestał im płacić. One
przestały się bawić.
Zmiana
pracy w zabawę … praktycznie każde zadanie może być przyjemniejsze jeśli
zmienimy podejście do niego.
Stosując
podejście świadome, zadanie może być tolerowane, a nawet przyjemne.
Świadome
zaangażowanie opisane tutaj było w celu zauważenia nowatorskich aspektów … aby naszkicować nowatorskie różnice.
Szkicowanie
różnic otwiera możliwości wyboru. Kiedy możliwości wyboru się pojawiają,
internalizacja uczenia się może postępować.
Rozdział
czwarty – 1066 co? Lub ryzyko uczenia się na pamięć
Streszczenie:
Christian Greer
Tytuł
rozdziału to „1066 Co? Lub ryzyko uczenia się na pamięć”
Streszczenie:
w tym rozdziale Langer bada ograniczenia metody pamięciowej i podaje
interesujące przykłady jak: taktyka metody pamięciowej, może stworzyć pozory
wiedzy zdobytej, lecz potencjalnie przeszkadzającej uczniowi kiedy jest
potrzebna szersza perspektywa, aby poczynić osobiste powiązania i stworzyć znaczenie.
Ten
rozdział jest podzielony na trzy części.
Zamykanie
informacji
Utrzymywanie
informacji w dostępności
Przeprowadzanie
rozróżniania
Część pierwsza:
zamykanie informacji
W tej
części Langer opisuje uczenie się na pamięć jako „…strategię do przyjmowania
materiału, który nie ma osobistego znaczenia.” Jej tytuł dla rozdziału 4
przedstawia jak podstawowe uczenie się na pamięć chociaż użyteczne w celu nauki
staje się bezużyteczne w sytuacji kiedy kontekst nie jest obecny. Jej
odniesienie do 1066 (data, którą zawsze kojarzyła z Bitwą o Hastings) była po
prostu faktem, który przypominała sobie ze szkoły, ale nie miała żadnych
prawdziwych powiązań z niczym znaczącym dla niej.
Autorka
używa tego pojęcia aby zilustrować fakt, że czasem przypadkowe fakty są
gromadzone w naszych głowach, lecz nie mają znaczących powiązań z niczym w
naszym życiu.
Ona
również stwierdza, że „Zamknięte pliki informacji są uważane za fakty. Fakty są
uważane za prawdy absolutne do nauczenia się na pamięć takimi jakie są,
pozostawiając niewiele powodów do myślenia o nich. Bez powodu do otwarcia pliku
jest mała szansa, że informacje zaprowadzą do jakichś pojęciowych spostrzeżeń lub
nawet będą przemyślane w nowym kontekście. Możemy myśleć o takich zamkniętych
informacjach jak o przeuczeniu się.
Autorka
kontynuuje wykazywanie, że uczenie pamięciowe jest zwykle stosowane w celu
oceny innych i jest zwykle nieskuteczne w utrzymaniu przez dłuższy okres.
Część
druga: Utrzymywanie informacji w
dostępności
Langer w
tej części proponuje kilka alternatyw do metody pamięciowej. Skupia się na
powiązaniach i tworzeniu znaczenia jako bardziej „świadome” sposoby do
pojmowania informacji. Sugeruje ona, że kurczowo trzymamy się informacji, które
są o nas lub o które osobiście się troszczymy.
Autorka
opisuje również dwa sposoby w jakie nauczyciel może zmienić fakty tak, aby
wydawały się osobiście ważne dla uczącego się. Jeden sposób to wstępne
wytłumaczenie i dopasowanie wyobrażeń do fragmentów odnoszących się do naszych
zainteresowań i ciekawości. Drugi sposób to pozwolenie uczniom na zmianę ich
własnego stosunku poprzez przyjęcie surowej informacji i odnalezienie w niej
własnego znaczenia.
Część
trzecia: Przeprowadzanie rozróżniania
W tej części Ellen Langer zwraca uwagę na cechę,
która pozwala uczniowi przeprowadzenie rozróżnienia pomiędzy faktami i myślami
dając lepszą perspektywę i pozwalając uczniowi na wizualizację wielu aspektów
danej kwestii. Autorka prezentuje niektóre z wniosków, które ona i Matt
Leberman wyciągnęli w rezultacie świadomego nastawienia do nauki wybranych
lektur. Wyniki były takie, że studenci nie polegają na prostym nauczeniu się na
pamięć w prawie każdej kategorii.
Autorka
kończy krótką refleksją na temat historii Jasia i Małgosi oraz dowodzi, że „świadoma
analiza otoczenia często pomoże nam przejść z powodzeniem.
Rozdział
piąty – Nowe spojrzenie na zapominanie
Streszczenie:
Sari Jansen
Ten
rozdział skupia się na zapominaniu jako efektywnej metodzie radzenia sobie z
przeszłymi doświadczeniami, wrażeniami i umożliwia wynalazcze myślenie. Zmiana
w paradygmacie pozwala na nową interpretację aktu zapominania. Czy pamiętanie
wszystkiego zawsze jest szaleństwem?
Pozostawanie w teraźniejszości
Dobra
pamięć mogłaby zredukować siłę wrażliwości, której doświadczamy w
teraźniejszości. Zapominanie lub utrata pozytywnych wspomnień nie musi być
koniecznie negatywnym wyobrażeniem ludzi. Zapominanie pozwala na to, że podobne
doświadczenia/ doznania mogą być doświadczane na nowo, być może z nową
perspektywą opartą na doświadczeniach zmieniających twoje życie. Bycie w
teraźniejszości może przynieść korzyści zarówno z pamięci i utraty wspomnień. Pamięć
może być zaletą zachowującą życie. Dziecko pamięta dotknięcie gorącego pieca w
przeszłości i powstrzymuje się od dotknięcia go w teraźniejszości. Lecz
pamiętanie całej intensywności bolesnego przeżycia mogłoby zniweczyć rozważenie
takiego samego przyszłego doświadczenia. Ból dziecka, jeśli zapamiętany w
dotkliwych szczegółach zamiast bycia uśmierzonym przez radość nowego życia,
jest przykładem „dobrego” zapominania. Pamiętanie ogólnego zarysu podczas
zapominania bolesnych szczegółów umożliwia mu doświadczanie i cieszenie się z
teraźniejszości bez strachu. Uczenie się może być trudniejsze jeśli musimy
najpierw wyrzucić z pamięci dane w celu nauczenia się nowych danych lub metod.
Mój osobisty przykład z założeń autorki powiązany jest z moją pracą jako
reżysera w teatrze. Kiedy aktor oświadcza, że „wykonywał swoją rolę”, skłaniam
się ku temu, aby widzieć to jako negatyw. Każdy reżyser ma swoją wizję
scenariusza. Mając rolę „wykonywaną” wcześniej oznacza, że jest to wizja innego
reżysera, nie moja. Eksperyment skupiający się na pamięci (wcześniejszej
wiedzy) i kreatywności był bardzo interesujący i przypomniał mi o naszym
zadaniu Marsjańskiego land rovera. Badanie było skoncentrowane na tym, czy mała
dawka wcześniejszej informacji o problemie zmniejszy kreatywność pomysłów.
Hipoteza stwierdzała, że wcześniejsza wiedza mogłaby zredukować tworzenie
oryginalnych pomysłów w zadaniu. W eksperymencie uczestnicy musieli zbudować
most przez rzekę. Połowie pokazano przykłady, druga połowa nie miała
przedstawionych żadnych modeli. Przygotowania doprowadziły pierwszą połowę do
stworzenia dwóch modeli, natomiast grupa bez przygotowania przedstawiła dziesięć
pomysłów/ rozwiązań. Hipoteza została dowiedziona.
Niebezpieczeństwa nieświadomej pamięci
Pamiętanie
jest klasyfikowane jako świadome lub nieświadome. Świadome uczenie się jest
wrażliwe na kontekst i na sytuację w teraźniejszości, która może się zmienić w
sposób, w który my rozpatrzymy/ użyjemy informacji, której się nauczyliśmy.
Metoda pamięciowa lub bezmyślne zapamiętywanie kończy się bezmyślnym
powtarzaniem danych z małym względem na czas i miejsce (Np. kontekst), który
może wpłynąć na dane.
Roztargniony kontra Inaczej Myślący
Zdanie
sobie sprawy, że coś zapomnieliśmy powoduje skupienie się na teraźniejszej
sytuacji i odnalezieniu rozwiązania lub stworzeniu czegoś alternatywnego do
tego co potrzebujemy wiedzieć. W pewnym sensie zapominanie czegoś i zadawanie
sobie sprawy z tego, że zapominanie pobudza nas do bycia bardziej świadomymi i
kreatywnymi. Czy pamięć się pogarsza?
Uważam, że ten fragment jest potwierdzeniem niektórych moich przekonań więc mi
się podoba! Amerykanie mają negatywne zdanie o starzeniu się i ludziach
starszych. Wszystkie stereotypy o starszych ludziach zawierają utratę pamięci.
Nasuwa się pytanie, „czy starzenie się i utrata pamięci są określone
biologicznie?” Pomiędzy badaczami nie doszło do prawdziwego konsensusu.
Hipoteza o utracie pamięci jest samospełniającą się przepowiednią a nie
fizjologicznym faktem przydrutowanym do naszej biologii. Przebadano trzy różne
podgrupy. Amerykańskich Głuchych, chińczyków i słyszących amerykanów. Grupy
zostały wybrane w oparciu o sposób patrzenia na starzenie się i ludzi
starszych. Dla grupy amerykanów starzenie się było odbierane jako przejaw
negatywny a starość za niekorzystny objaw. Pozostałe dwie grupy nie posiadały
większości współczesnych medialnych stereotypów o starszych ludziach i były w
rzeczywistości znane z respektu i szacunku względem starszych. Wyniki badań
ujawniły, że dwie subkultury z kilkoma negatywnymi stereotypami dotyczącymi
starszych i starzenia się wykazały mniejszą utratę pamięci niż grupa narażona
na negatywne stereotypy. Moim końcowym przemyśleniem w tym fragmencie było, że
otrzymujesz to czego się spodziewasz. Twoja pamięć i zapominanie mogą być
pozytywne – końcowe wyniki są twoje.
Rozdział
szósty – Świadomość i inteligencja
Streszczenie:
Karen Connaghan
Dla wielu
ludzi inteligencja jest ogólnie rzecz biorąc wiedzą o tym co wokół nas jest. W
celu „poznania co wokół nas jest” musimy założyć, że wokół nas jest
rzeczywistość. Zgodnie z tym „poznaniem co wokół nas jest” musimy założyć, że
najinteligentniejsi ludzie mają większą świadomość tej rzeczywistości. W tym
rozdziale naszym wyzwaniem jest zbadanie naszych własnych przekonań dotyczących
inteligencji i w jaki sposób te przekonania i założenia wpływają na nasze
wyobrażenie o nas, o innych o kontroli nad sobą i o procesie edukacji w samym
sobie.
W stanie
bezmyślności, jednostka może zawsze sprawdzić swój stosunek do środowiska na
wiele różnych sposobów, a więc w gruncie rzeczy tworzenie rzeczywistości, która
istnieje. W gruncie rzeczy, dziewiętnastowieczne teorie o stanie inteligencji,
która mówi, że „czyjeś postrzeganie musi odpowiadać otoczeniu oraz, że poziom
tej relacji do otoczenia jest miarą inteligencji”. Tak więc, czy istnieje jakaś
rzeczywistość wokół nas jeśli my jako jednostki tworzymy ją? Czyja
rzeczywistość jest tą rzeczywistością absolutną? „Przekonanie, że istnieje
absolutna zewnętrzna rzeczywistość wpływa, w możliwie szkodliwym sensie, na
nasze postrzeganie siebie, postrzeganie innych, kontrolowanie siebie i proces
edukacji.”
Langer
rozważa dwie główne teorie w rozdziale 6:
Inteligencja
ewolucyjna „zdolność do zachowania w pamięci i zorganizowania postrzegania,
które podnosi nasze szanse na przeżycie. Jako, że teoria ta zawiodła, aby
utrzymać w mocy jej założenia, po dokładnej analizie powstała inna teoria.”
(str. 105)
Optymalne
dopasowanie: jednostki muszą użyć swoich zdolności myślowych aby uporać się z
otoczeniem. Te jednostki, które lepiej sobie poradzą ze swoim środowiskiem są
inteligentniejsze. (str. 107)
Alternatywne
zdolności – to jest pojęcie świadomości, które wprowadza pojęcie podobieństwa.
Każde doświadczenie jest procesem i żaden punkt widzenia nie jest ostatecznym.
Kiedy jesteśmy świadomi my:
Widzimy
sytuację z różnych perspektyw
Rozumiemy
informacje prezentowane jako nowość
Zajmujemy
się kontekstem, w którym postrzegamy informację i ostatecznie
Tworzymy
nowe kategorie, poprzez które dana informacja może być zrozumiana.
W efekcie
konstruujemy znaczenie. Poprzez naszą podróż w OMET jesteśmy Społeczeństwem
Uczących się, którzy są świadomi w tym co widzą i biorą pod uwagę punkt
widzenia innych. To Społeczeństwo pomaga nam w rozpatrywaniu wielu perspektyw,
które rozwijają w nas elastyczność w stosunku do doświadczania nowych
informacji raczej, niż poleganiu na wcześniej skonstruowanej rzeczywistości.
Langer określa tę elastyczność w ten sposób: „musimy utrzymać to, co niektórzy
nazwali inteligentną ignorancją do wykorzystania każdej sytuacji.”
W każdej
chwili, kiedy patrzymy na sprawy z różnych perspektyw, jesteśmy świadomi.
Langer ilustruje to w ten sposób:
·
Maszyna do spryskiwania upraw zamiast działać zamrażała
i w efekcie niszczyła uprawy. To była nieskuteczna próba rozwiązania problemu. Świadoma
osoba jest w stanie spojrzeć na nieudaną próbę z innej perspektywy i użyć tej
maszyny do robienia śniegu.
·
Lekarstwo stworzone do obniżenia ciśnienia krwi
w rzeczywistości pobudzało porost włosów jako efekt uboczny. Dla łysiejących
mężczyzn jest to dobre.
Te
przykłady pokazują, że bycie świadomym nie przenosi nas prosto z problemu do
rozwiązania. Maszyna do robienia śniegu nie wzięła się z problemu lub produkcji
śniegu, ona wzięła się z czegoś innego. Świadomy uczeń przechodzi z jednej
perspektywy do innej. „gdyby osoba poszukująca rozwiązania ściśle trzymała się
kontynuowania poszukiwania rozwiązania początkowego problemu, mogłaby przeoczyć
alternatywne możliwości.” W procesie edukacji, efekty uboczne, iluzja
właściwych odpowiedzi, alternatywne rozwiązania mogłyby być uważane za
nieprawidłowe. To właśnie Langer ma na myśli kiedy stwierdza, że „absolutna
zewnętrzna rzeczywistość wpływa, w możliwie szkodliwe sposoby, na nasze
postrzeganie siebie, postrzeganie innych, kontrolę, i proces nauki.” (str. 100)
Każde
użycie czegoś ma różnorodne strategie i procedury, których używamy w naszych
zwykłych wzajemnych relacjach. „Im szerszy jest nasz repertuar i im mniej
jesteśmy przywiązani do jakiejkolwiek procedury lub strategii tym
elastyczniejsze jest nasze myślenie.” Inteligentne myślenie jest procesem,
poprzez który uporządkowujemy, wybieramy i oceniamy stosowne strategie i
procedury do użycia w nowym zadaniu. Bycie świadomym oznacza, że bezwarunkowo
wierzymy, że nie ma jednego absolutnego standardu dla danej czynności. (str.
113)
„Z
perspektywy świadomości, czyjaś odpowiedź na poszczególną sytuację jest nie
próbą aby uczynić najlepszy wybór spośród dostępnych opcji, ale tworzeniem
nowych opcji. Raczej bardziej niż szukać zewnętrznych standardów optymalnie
pasujących lub właściwych odpowiedzi, odkrywamy, że w słowach Williama James’a,
standard nieustannie rozwija się endogenicznie wewnątrz sieci doświadczeń.”
(str. 114)
Rozdział
siódmy – Iluzja właściwych odpowiedzi
Streszczenie:
Scott Allen
W
tym rozdziale, Langer rozwija użyteczność i otwartość umysłu oraz niepewność w
tworzeniu nowych pomysłów. Tradycyjne pojęcie inteligencji jest porównywane do świadomości.
Inteligencja jako przeciwna do świadomości, jest uważana za zdolność do
osiągania pożądanych rezultatów. Jest przekonaniem autorki, że te rezultaty są
przeszkodą w świadomości. Pożądanie rezultatów jest zależne od kontekstu. To
jest wolność badania świata z uwagą na zrozumienie doświadczeń, które prowadzą
do nowych pomysłów i hipotez. Inteligencja oparta na rezultatach jest
ograniczona przez punkt widzenia ekspertów na cenne umiejętności. Uczniowie są
skrępowani poprzez określony zestaw umiejętności. Niepewność jest niezbędna do
poprawy kreatywnego myślenia. Niepewność tworzy wolność odkrywania znaczenia.
Dane będące źródłem niejednoznaczności umożliwiają obserwatorowi stanie się
bardziej spostrzegawczym. Przykład podany przez Langer dotyczy interakcji
pomiędzy nauczycielem a młodym studentem geometrii. Nauczyciel nie patrząc na
dane jako źródło niejednoznaczności, utrącił szansę dziecka do odkrycia różnic
pomiędzy geometrią dwóch wymiarów i geometrią krzywizn.
Nacisk
w 7 rozdziale jest położony na zdolność ucznia do obejrzenia doświadczeń,
danych, itp. z różnych perspektyw. Wydaje się to być tematem całej książki
Langer, „The Power of Mindful Learning”.
Poniżej link do oryginalnego streszczenia:
http://cadres.pepperdine.edu/ccar/ar/c7/Connaghan/MindfulLearning.htm
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz